Eerste symptomen zwangerschap

Ieder lichaam reageert anders op een zwangerschap. Sommige vrouwen ervaren weinig klachten, andere vrouwen voelen al voordat ze een positieve test hebben dat ze zwanger zijn. De meest voorkomende symptomen waaraan je een zwangerschap kunt herkennen zijn misselijkheid/overgeven, vermoeidheid, pijnlijke borsten, versterkt reukvermogen, veranderde eetlust, obstipatieklachten, hoofdpijn en stemmingswisselingen.
Naast deze mogelijke lichamelijke klachten zul je merken dat je niet meer ongesteld wordt. Op het moment dat je overtijd bent kan er sprake zijn van een zwangerschap en deze kan aangetoond worden met een zwangerschapstest.
Hieronder vind je meer informatie en adviezen over de meest voorkomende zwangerschapsklachten.

Aambeien

Aambeien zijn spataderen in het onderste deel van het darmstelsel. Deze komen soms door de anus naar buiten. Het slijmvlies kan snel beschadigen waardoor er bij het afvegen wat bloedverlies kan optreden. Klachten als een drukkend gevoel, een wat branderig of jeukend gevoel zijn normaal. Het ontstaan van aambeien kun je niet altijd voorkomen, maar met de volgende leefregels maak je de kans op aambeien wel kleiner:

  1. Houd de ontlasting zacht door het eten van vezelrijke voeding (zie obstipatie) en het drinken van veel water.
  2. Stel toiletbezoek niet te lang uit wanneer je drang voelt om te gaan.
  3. Zorg voor voldoende beweging.

Wanneer je last hebt van aambeien kun je Curanol zalf of tabletten gebruiken.

Afscheiding

Normale vaginale afscheiding is wittig van kleur en voelt slijmerig en plakkerig aan. Veel vrouwen hebben veel meer afscheiding tijdens de zwangerschap. Zolang de afscheiding niet jeukt, stinkt of van kleur verandert hoort het erbij. Bij twijfel kun je het het best even met ons overleggen tijdens het spreekuur. Een goede hygiëne is altijd belangrijk, maar je kunt beter geen zeep gebruiken bij het wassen van de vagina omdat dit de zuurgraad aantast. Zo beperk je de kans op een schimmelinfectie. Draag niet te strakke kleding, gebruik bij voorkeur katoenen ondergoed en minimaliseer het gebruik van inlegkruisjes.

Bandenpijn

De baarmoeder hangt in het bekken aan banden. Door de groei van de baarmoeder komt er spanning op die banden, wat erg pijnlijk kan zijn. De pijn voel je links en/of rechts in de lies/onderbuik. Een onverhoedse beweging kan deze pijn verergeren. Door even rustig te gaan zitten of liggen zul je merken dat de pijn weer wegtrekt.

Bekkenklachten / lage rugklachten

Door de groei van je baarmoeder verandert je houding. Je buikspieren functioneren steeds minder waardoor alle benodigde kracht uit je rug komt. Dit veroorzaakt vaak lage rugklachten. Let op je houding met bukken en tillen. Onder invloed van hormonen verweekt het kraakbeen in je bekken en kun je bekkenklachten krijgen. We verwijzen je zo nodig naar een gespecialiseerde (bekken)fysiotherapeut.

Blaasontsteking

In de zwangerschap heb je meer kans op een blaasontsteking. Dit komt doordat de urineleider verwijd is en er verminderde samentrekkingen van de blaas plaatsvinden onder invloed van de zwangerschapshormonen. In de zwangerschap zijn de klachten van een blaasontsteking niet altijd duidelijk. Het plassen van kleine beetjes is normaal. Ben je zwanger en/of vatbaar voor blaasontsteking let dan op:

  1. Veel drinken, zodat alles goed doorspoelt (niet meer dan 3 liter per dag)
  2. Drink met veel vitamine C
  3. Goed uitplassen en rechtop zitten tijdens het plassen
  4. Tijdens het plassen niet stoppen, om bijvoorbeeld je bekkenbodemspieren te trainen

Een blaasontsteking is door de huisarts makkelijk vast te stellen. Neem daarom bij bovenstaande klachten even contact met ons of de huisarts. Zo nodig word je behandeld met antibiotica.

Bloedarmoede

Tijdens de zwangerschap treedt soms bloedarmoede op. Dit komt doordat er extra bloed nodig is, omdat de circulatie bij de zwangere vergroot wordt en er dus (tijdelijk) een ijzertekort ontstaat. Ook vindt er in het lichaam een verdunning van het bloed plaats. Bloedarmoede is soms te voorkomen door een ijzerverrijkt dieet te volgen en afhankelijk van de mate van bloedarmoede eventueel ook ijzertabletten te gebruiken op voorschrift van de verloskundige. IJzertabletten en levensmiddelen met een hoog ijzergehalte mogen niet direct gecombineerd worden met melkproducten, koffie of thee, omdat dat de ijzeropname tegenwerkt. Levensmiddelen met een hoog vitamine-C gehalte (appelsap, sinaasappelsap of roosvicee) bevorderen juist wel de opname van ijzer. Dit betekent dus niet dat je geen melkproducten moet gebruiken. Je hebt melkproducten nodig voor calcium. Gebruik melkproducten bij voorkeur minimaal één uur voor of twee uur na de maaltijd. Levensmiddelen met een hoog ijzergehalte zijn:

  1. Vlees, vis, gevogelte
  2. Eieren
  3. Volkorenbrood, roggebrood, bruin brood, ontbijtkoek
  4. Alle groene groentes, rode bieten, koolraap
  5. Peulvruchten, frambozen, abrikozen, mango’s
  6. Noten
  7. Appelstroop, keukenstroop
  8. RoosviceeFerro, bietensap

Jeuk

Zwangerschapsjeuk is een veel voorkomende klacht. Het is niet precies bekend waardoor zwangerschapsjeuk ontstaat. De jeuk begint meestal op de buik en verspreidt zich later over de ledematen. Soms ontstaan er ook bultjes, maar meestal is er niets te zien. Enkele tips om de jeuk wat te doen verminderen:

  1. Een lauwe douche nemen
  2. Mentholpoeder of koelzalf gebruiken (verkrijgbaar bij de apotheek)
  3. Luchtige kleding dragen, met name katoenen kleding
  4. Geen wasverzachter gebruiken
  5. Zo min mogelijk zeep gebruiken

Neem bij ernstige jeuk, jeuk in de handpalmen en/of voetzolen of uitslag contact met ons op.

Maagzuur

Door de zwangerschapshormonen wordt de bovenste kringspier van de maag slapper en de maag komt in de verdrukking door de steeds groter wordende baarmoeder. Dit betekent dat er kleine beetjes maagzuur terug kunnen stromen in de slokdarm en dat geeft een naar branderig gevoel diep in de keel. Soms treedt er zelfs misselijkheid op. Wanneer de maag vol zit, is de kans op terugstromen van maagzuur naar de slokdarm wat groter. Eet daarom kleine porties. Nog wat andere tips:

  1. Eet rustig en kauw goed
  2. Gebruik zo min mogelijk koolzuurhoudende dranken, koffie, sinaasappelsap, gekruid eten en vet
  3. Neem even rust voor en na de maaltijd
  4. Ga goed rechtop zitten, zodat de maag niet bekneld raakt
  5. Bij plotselinge aanvallen van maagzuur kunnen droge biscuitjes, crackers, droge muesli of gele vla wel eens helpen
  6. Zet eventueel het hoofdeinde van het bed iets hoger of leg een kussen onder je matras.

Indien bovenstaande adviezen niet helpen kun je bij de apotheek of de drogist Rennies of Antagel kopen, maar bespreek het eerst even met ons.

Misselijkheid

Misselijkheid in de eerste maanden van de zwangerschap wordt meestal veroorzaakt door een hoog gehalte van het hormoon hCG. Tips tegen misselijkheid:

  1. Drink en eet meteen iets bij het wakker worden, het liefst nog vóór het opstaan, zoals een kopje thee en een beschuitje
  2. Eet regelmatig, bijvoorbeeld een boterham of wat fruit tussen de maaltijden door
  3. Drink voldoende, zeker als de misselijkheid gepaard gaat met braken

Indien je blijft overgeven en drinken ook niet meer binnen blijft, neem dan contact met ons op. Wat afvallen door de misselijkheid en het overgeven kan geen kwaad, maar indien je extreem afvalt of het niet vertrouwt, bel ons dan gerust. Ook in de laatste maanden van de zwangerschap kunnen vrouwen last hebben van misselijkheid. Dat komt vooral doordat de baarmoeder tegen de maag drukt. Probeer daarom kleine maaltijden te eten. Eet bijvoorbeeld liever zes keer per dag een kleine maaltijd in plaats van drie keer een bord vol. Gaat misselijkheid gepaard met andere klachten, neem dan contact met ons op.

Obstipatie

Onder invloed van het hormoon progesteron gaan de darmen in de zwangerschap langzamer werken. Daardoor blijft de ontlasting langer in de darmen, wordt er meer vocht aan onttrokken en wordt de ontlasting dus harder. Obstipatie kan soms voorkomen worden door regelmatig te eten, voldoende te drinken, voldoende te bewegen en eventueel een vezelrijk dieet te volgen.

Vezelrijke voeding is:

  1. Volkorenbrood, tarwekiemen, roggebrood, bruin brood, ontbijtkoek, volkoren biscuit
  2. Groentes, rauwkost
  3. Peulvruchten en (ongeschild) fruit, met name kiwi’s
  4. Zemelen, tarwevlokken, muesli, sesamzaad, zonnebloempitten e.d.
  5. Wanneer de obstipatie niet verdwijnt door bovenstaande adviezen kun je eventueel RoosviceeLaxo of Lactulose gebruiken (te koop bij de drogist). Mocht niets baten neem dan contact met ons op.

Spataderen (kramp in de benen / vermoeide benen / rusteloze benen)

Spataderen en klachten van de benen kunnen in de zwangerschap ontstaan doordat het hormoon progesteron ervoor zorgt dat de aderen verslappen. De steeds groter wordende baarmoeder maakt het voor het bloed uit de benen moeilijk om weer omhoog te stromen en door de grote druk in de aderen krijgen zwangeren spataderen of pijnlijke benen. Spataderen kunnen ook voorkomen in de schaamlippen. Bestaande spataderen verergeren vaak in de zwangerschap. Het ontstaan van spataderen kun je niet voorkomen.

Tips om klachten te beperken:

  1. Bewegen is goed, lopen en zwemmen zijn aan te raden.
  2. Ga niet met de benen over elkaar zitten, niet te lang in dezelfde houding en het liefst met de voeten omhoog.
  3. Geen strakke kleding dragen, niet op hoge hakken lopen.
  4. Extra warmte geeft nog meer vaatverwijding, daarom warme baden, zonnen of sauna beperken, indien mogelijk de benen afdouchen met koud water.
  5. Spataderen verdwijnen grotendeels na de zwangerschap. Steunkousen zijn verkrijgbaar via de huisarts. Bij de spataderspecialiste kun je eventueel terecht voor verlichtende massages.

Urine-verlies

Door de groei van het kindje en de baarmoeder en het verslappen van de bekkenbodemspieren neemt de belasting van de bekkenbodem in korte tijd toe. In rust hebben de meeste vrouwen geen last van urineverlies. Maar wanneer je gaat bewegen en de buikdruk neemt toe, dan kunnen er problemen ontstaan, bijv. bij hoesten, niezen, lachen, bukken en lichamelijk werk. Tijdens deze activiteiten zullen de bekkenbodemspieren dus actief aangespannen moeten worden. Ook is het goed om je bekkenbodemspieren te trainen in de zwangerschap en vooral ook daarna, meestal verdwijnen de klachten dan vanzelf enkele maanden na de bevalling. Zo niet, overleg dan even met je huisarts of neem contact op met een bekkenbodemfysiotherapeut.

Vermoeidheid / slecht slapen

Vermoeidheid en slecht slapen hebben verschillende oorzaken. Er vinden grote veranderingen in het lichaam plaats, onder invloed van hormonen. De samenstelling en hoeveelheid bloed verandert, de spijsvertering en de stofwisseling veranderen, etc. Maar bovenal groeit er een nieuw leven dat op zijn of haar plaats ook de nodige energie van je vraagt. Naast lichamelijke veranderingen gebeurt er mentaal ook een heleboel. Je leven staat op het punt te veranderen. Door de veranderde hormoonhuishouding ben je vaak ook emotioneler en labieler. Doe regelmatig rustig aan. Slaap uit als het kan, doe een klein middagdutje of rust in ieder geval even tussen de middag en ga op tijd naar bed. Slecht slapen komt vaak doordat zwangeren vaker en intensiever dromen. Ze zijn druk bezig met de zwangerschap, de baby, de bevalling, de rest van het gezin en de zorg daarvoor. Ook nemen aan het einde van de zwangerschap de lichamelijke klachten toe en kan je buik in de weg gaan zitten. Veel zwangeren hebben baat bij een stukje wandelen voor het slapen gaan. Je hoofd is dan vaak opgeruimder en je lichaam wat vermoeider waardoor slapen soms beter gaat.

Vocht vasthouden / oedeem

Vocht vasthouden tijdens de zwangerschap is heel normaal. Gemiddeld is dat ongeveer twee tot drie liter. Vooral in de laatste maand is dit te merken aan bijvoorbeeld opgezwollen handen, voeten en een boller gezicht. Je kunt oedeem niet voorkomen. Blijf wel voldoende bewegen en ga niet minder drinken. Veel drinken is juist goed omdat de afvalstoffen daardoor goed afgevoerd kunnen worden. Rust met je voeten omhoog. Leg evt een kussen onder het matras aan het voeteneinde van je bed. Een zoutarm dieet helpt niet. Heb je erg veel oedeem en ook andere klachten, bespreek het dan op het spreekuur met ons.